مطالعه پیمایشی هویت‌طلبی قومی و سیاسی‌شدن قومیت کُردهای ایران

در دنیای معاصر، مسائل قومی از بغرنج‌ترین و همچنین، تأثیرگذارترین مسائل اجتماعی و سیاسی محسوب می‌شوند. در چند دهه اخیر شناسه‌های هویتی در مناطق کُردنشین برجسته شده و رنگ سیاسی به خود گرفته است. جغرافیای سیاسی منطقه نیز این مسئله را پیچیده و به‌تبع‌ آن، مدیریت مسالمت‌آمیز منازعات اجتماعی را دشوار کرده است. با در نظر گرفتن نوع زندگی چندقومی جامعه ایران و تحولات جهانی بررسی تعلقات و ترجیحات هویتی به‌طور فزاینده‌ای اهمیت پیدا کرده است. این پژوهش به روش پیمایش انجام شده و در آن با 1103 نفر از کُردهای ساکن مناطق کُردنشین مصاحبه شده است. مطابق نتایج توصیفی در میان افراد نمونه، هویت‌طلبی قومی در ابعاد سیاسی، فرهنگی و اقتصادی‌اجتماعی شدت یافته است. همچنین، بر مبنای نتایج تبیینی در این مناطق، متغیرهایی مانند میزان توسعه مناطق کردنشین، همبستگی قومی، میزان الگوپذیری از نخبگان قومی، میزان ارتباطات درون‌قومی و بین‌قومی، میزان استفاده از رسانه‌های ارتباطی، میزان احساس محرومیت و تبعیض و نیز هم‌جواری جغرافیایی با عامل هویت‌طلبی قومی به‌طور مثبت و معناداری رابطه دارند و درمجموع، این موضوع 67درصد از تغییرات هویت‌طلبی قومی را تبیین کرده است.